Deze maand zijn de gemeenteraadsverkiezingen. Komen geloof en godsdienst voor in de verkiezingsprogramma’s en zo ja, hoe? Kerk in Den Haag ploos alle teksten door. Religie blijkt tegenwoordig een ‘maatschappelijke kwestie’.
Mocht je nog niet trots zijn op Den Haag, dan word je dat wel na het lezen van de verkiezingsprogramma’s. ‘Ik geloof in een stad waarin we omzien naar elkaar’, schrijft lijsttrekker Pieter Grinwis van ChristenUnie/SGP. Maar er zijn ook zorgen over radicalisering, haatimams en onverdraagzaamheid.
Het lijken soms reclamefolders: ‘Misschien wel de mooiste stad van de wereld om in te wonen en te werken met prachtige paleizen en kostelijke kerken’ (ChristenUnie/SGP), ‘die eigenlijk de hoofdstad van Nederland zou moeten zijn’ (Groep de Mos). Ook de titels liegen er niet om: ‘Den Haag nog mooier’ (VVD), ‘Voor een stad die bloeit’ (CDA) en ‘Onze nieuwe stad, kansen voor iedereen’ (D66). Maar dat lijkt weer erg op ‘Den Haag voor iedereen’ (PvdA). Terwijl CU en SP in elkaars vaarwater zitten met ‘voor elkaar’.
In de verkiezingsprogramma’s komen de vaste onderwerpen aan bod als werken, wonen, veiligheid, armoede, ouderen, mobiliteit, duurzaamheid, cultuur, onderwijs en democratie. De PvdA trekt daar 87 pagina’s voor uit, Groep de Mos is goede tweede met 82 bladzijden, de PVV 23 en de Partij voor de Eenheid heeft 12 punten op een rijtje. Wie zou zich anno 2018 nog door deze teksten worstelt? Dat is bij een partij als de SP bijna onbegonnen werk: het is zo’n lange opsomming van actiepunten dat je de draad verliest.
Naastenliefde
Bijna alle partijen staan kort stil bij het thema religie of geloofsovertuiging. Dat gebeurt dan in de zin van: Den Haag is een stad met 180 nationaliteiten, waar iedereen zich thuis mag voelen, ongeacht geloof, ras, afkomst, sekse. Het is het artikel 1 van de Grondwet en lijkt dus een open deur. Je mag gewoon niet discrimineren. Toch gaat ChristenUnie/SGP nog een stap verder. Die partij wil waarden als gelijkwaardigheid, vrijheid, verantwoordelijkheid, naastenliefde, tolerantie vastleggen in een ‘Haagse Verklaring’ als preambule van de Algemene Plaatselijke Verordening. Kinderen op school krijgen er dan lessen over.
De grootste partij in de gemeenteraad, D66, brengt een boodschap die bijna evangelisch klinkt. Partijleider Pechtold spreekt van ‘politiek van hoop en van een uitgestoken hand’. De partij wil een optimistisch geluid laten horen. De profetie is er een van ‘de nieuwe stad waarin scheidslijnen tussen wijken verdwijnen’. ‘Richtingwijzer’ is ‘koester de grondrechten en gedeelde waarden.’ Er komen zelfs ‘vergevingsgezinde stoepranden’ (vergevingsgezinde fietspaden hebben minder obstakels, zoals lage stoepranden – red.).
Haatimams
Veel partijen nemen stelling tegen radicalisering, terugkerende jihadstrijders en haatpredikers. De VVD wil dat de gemeente niet samenwerkt met moskeeën die de Nederlandse samenleving afwijzen. Het CDA ziet een ‘bijzondere verantwoordelijkheid’ bij scholen, kerken, moskeeën en synagoge om ‘extreme opvattingen’ nauwlettend te volgen. De PvdA hoopt de verdraagzaamheid te vergroten door mensen met andere religies ongedwongen met elkaar kennis te laten maken. In buurthuizen bijvoorbeeld. De Groep De Mos stelt voor alle haatimams een gebiedsverbod te geven. Op scholen moeten meer lessen worden gegeven over ‘maatschappelijke kwesties als religie’. Om het opkomend antisemitisme tegen te gaan moeten de scholieren op verplichte excursie naar het vernietigingskamp Auschwitz.
De standpunten van de PVV zijn ongewijzigd: sluiten van moskeeën, keihard handhavend optreden tegen illegale gebedsruimtes. Daar recht tegenover staat de Partij voor de Eenheid die de ‘islamofobie’ wil aanpakken. Moslims zouden ten onrechte worden weggezet als radicaal. ‘Er is geen moderne of westerse islam.’
Kerkgebouwen
Opvallend is dat de actuele discussie over lege kerken ook terug te lezen is in de programma’s. De Haagse Stadspartij wil de gebouwen zoveel mogelijk sparen voor sloop. CDA: een Haags Kerkfonds (5 miljoen euro) voor het opkopen van lege kerken. En bij de SP krijgen bewoners een stem bij het bedenken van een nieuwe bestemming van kerkgebouwen. CU-SGP verlangt dat er na de afbraak een gebedsruimte in de nieuwbouw komt.
Die politieke belangstelling voor kerkgebouwen lijkt mooi, maar de protestantse gemeente in Den Haag (PGG) heeft er last van. Het debat over de sloop van de Valkenboskerk is daarmee onderdeel van de verkiezingscampagnes. Tijdens de gemeenteraad van 15 februari diende Groep de Mos een motie in om de kerk te behouden. Volgens zegslieden van de PGG is het niet ‘zuiver’ en ‘eerlijk’ wat hier gebeurt. ‘Dit grenst aan het ongelooflijke’, zegt Ron Bakker namens de projectontwikkelaar die er een appartementencomplex wil bouwen. Als de raad de motie aanneemt, gaat de deal niet door en loopt de PGG bijna een miljoen euro mis.
Tekst: Hans Hemmes
Op de foto: De Valkenboskerk
Speeddate met politici (initiatief van Werkgroep Tolerantie): woensdag 7 maart 19-21 uur. Zuidwest College, Beresteinlaan 627, www.shalomkerk.nl.