Rob van Essen is op ontdekkingsreis in Rome. Komende weken dompelt hij de lezer met bijzondere impressies onder in de magie van deze stad.
Geharnaste protestanten hoeven zich geen zorgen te maken, want ik houd de komende dagen geen pleidooi voor terugkeer naar de moederkerk. Ik ben gewoon weer terug in de stad waaraan ik eens mijn hart verloor. Begrijpen doe ik dat zelf niet, want de stad is vies, auto’s en motoren scheuren toeterend over de weg die naar Michelangelo is vernoemd en de metro die ons naar ons hotel moest brengen bleek na half tien niet te rijden.
En toch houd ik van de stad die in de geheimtaal van de ziener Johannes – in het boek Openbaring – een prostitué wordt genoemd. Maar ja, vóór ik naar Rome vertrok had ik in de Badkapel in Scheveningen nog verkondigd dat de liefde bewerkt dat we kunnen zeggen: ik zie wat jij niet ziet. Waarom ik al zo’n veertig jaar hier steeds weer terug kom? Omdat bijna iedere straat, fontein, kerk of ruine een verhaal vertelt van geloof en corruptie, macht en verval, van goden en God.
Kerken zijn gebouwd op voormalige tempels en laten soms staaltjes zien van vernuftig hergebruik van materialen. Al voor het evangelie verkondigd werd liet Rome zijn macht gelden in Europa, langs de eindeloos lange heerbanen. Over diezelfde wegen reisde de apostel Paulus met het nieuws van Gods weerloze overmacht. Dat getuige-zijn nauw samenhangt met martelaar-zijn ervoer hij in hetzelfde Rome. Dus moeten we deze week even naar ‘Paulus buiten de muren’ en naar de catacombe van St. Sebastiaan.
De legende over de martelaarsdood van St. Sebastiaan is een sterk verhaal, maar daar zijn Italianen dol op. Rond Napels, waar ik veel voetstappen heb liggen, is er het hele jaar door feest en vuurwerk in de dorpen als de feestdag van de locale heilige gevierd wordt. Neeltje en ik hadden vandaag ook iets te vieren, want zeven jaar geleden gaven wij elkaar het ja-woord. In de huwelijksdienst werd het verhaal van Christoforus gelezen, de reus die een kind naar de overkant van de rivier draagt. Maar het kind blijkt de heidense veerman te sterk. Christforus (ook wel ‘Christoffel’ genoemd) werd de beschermheilige van reizigers. In het Catharijnenconvent in Utrecht staat een prachtige middeleeuwse sculptuur. Want dat is ook het leuke van Rome: een bezoek opent voortdurend luikjes naar wat je ooit gezien en gelezen hebt.
Vanuit Casa Valdese, een protestants hotel in Vaticaanstad, neem ik u mee Rome in de komende dagen. Rond ons hotel geurt de oleander en de stralend witte jasmijn. Rome legt beslag op al je zintuigen. Ik hoop weer oude en nieuwe verhalen te vinden en samen met reisgenoot en partner Neeltje de magie van deze stad te ondergaan. En wie weet, misschien kunnen we nog een glimp van Paus Franciscus opvangen. Voor zo’n paus wilde ik ook wel terug naar Rome. Het blijft een stad vol verrassingen.
Rob van Essen is onder andere emeritus-predikant en redacteur bij Kerk in Den Haag.
