Dominee Corrie van Duinen heeft Den Haag verruild voor het Noord-Hollandse Schermer. Ze houdt van de spanning tussen vasthouden en vooruitkijken. Motto’s: niet moeilijk doen over ‘weinig jongeren in de kerk’. En geen visiedocument, maar een pastorale handreiking.
De kerk als oefenplaats. Zo typeert ds. Corrie van Duinen de gemeenschap die samen een gemeente vormt. ‘Een plek waar je een manier van leven oefent, een wijze van omgaan met elkaar. Namelijk: met respect. Heb je naaste lief als jezelf, dat is niet eenvoudig. Hier kun je dat hardop tegen elkaar zeggen en het samen proberen.’
Corrie van Duinen heeft na tien jaar predikantschap in de Archipelbuurt/Benoordenhout afscheid genomen van Den Haag. ‘In de Duinzichtkerk zie ik een groep mensen die iets met elkaar heeft, in Jezus’ naam. Tegen alle secularisatie in blijven ze dat volhouden. Je kunt er negatief over doen dat er op een reguliere zondag minder dan honderd bezoekers zijn. Maar ik denk: daar zit 95 man! Van wie er 50, 60 na de dienst geanimeerd samen koffie drinken. Dat is toch bijzonder?’
Van Duinen houdt er niet van om moeilijk te doen over hoe weinig jongeren er naar de kerk komen. Ze heeft respect voor de gemeente zoals die nu is. Elders maakte ze eens mee dat het tijdens een gemeentevergadering alleen maar ging over de toekomst en over jeugd. ‘Er stond toen een mevrouw op, 80+, die zei: “Ik kom hier iedere week, en nu krijg ik toch het gevoel dat ik hier geen gemeentelid meer mag zijn. Hoe zit dat?” Daar schrok iedereen van. Ouderen zijn niet afgeschreven, met hen oefen je ook in de kerk, en je gaat met respect met hen om. Je zorgt voor de weduwen en de wezen en de kwetsbaren, juist in de gemeenschap van de kerk. Dat zijn lastige dingen om te zeggen, zoiets wordt gauw opgevat alsof je tegen vernieuwing en verandering bent. Maar dat is het niet. Ik denk dat veel oudere mensen bereid zijn om te investeren in nieuwe ontwikkelingen.’
Geven en delen
Het balanceren tussen vasthouden en vooruitkijken vindt Van Duinen op een prettige manier spannend. Zo ziet ze het nut van het in ere houden van de traditionele collecte: ‘Tijdens mijn afscheidsdienst preek ik over het bijbelverhaal van het “penninkse van de weduwe”. Dat gaat over delen van wat je zelf bezit en hebt ontvangen. Ook dat moeten we oefenen. Van de collecte op zondag wordt wel eens gezegd dat we die maar moeten maar afschaffen: er zijn betere manieren om geld te verzamelen. Maar dat is juist zo’n moment waarop je samen leert te geven. In een kerkdienst krijgt zo’n programmapunt een ritueel en liturgisch karakter. Dat is belangrijker dan of het wel efficiënt genoeg is.’
Op een ander moment koos ze juist voor vooruitkijken en loslaten, toen in 2012 de Haagse protestantse kerk een handreiking wilde maken over de sluiting van nogal wat kerkgebouwen. Met een paar anderen maakte ze een folder met teksten en gebeden over het verhaal van Jezus die Maria roept, op Paasmorgen. ‘Zij werd bij name geroepen, de toekomst in, met alles wat ze achter zich moest laten. We wilden geen visiedocument, maar een pastorale handreiking over de beweging die óók eigen is aan de kerk: vooruit durven kijken, vanuit de hoop en verwachting durven te leven. Dat betekent onherroepelijk ook dat je moet loslaten wat was.’
Corebusiness
‘De voortdurende vraag is: wat is het gedachtegoed dat je wilt bewaren? Als we een kerk worden waarin het niet meer over religie mag gaan, dan is het ook niet erg meer als die ophoudt te bestaan. Wat is onopgeefbaar en wat niet? Ik zag eens een foto van een spandoek van een Amerikaanse kerk, met alleen maar teksten als feed the poor, fight racism en als laatste: Love God. Niks visiedocumenten. Gewoon doen wie je bent, je corebusiness. Je moet in de kerk vasthouden aan waarin je gelooft, ook als het geen resultaat heeft. Dingen zijn van waarde en blijven dat, ook als ze niet meetbaar zijn.
Koningin Beatrix zei eens in een kersttoespraak: het instituut van de monarchie moet het niet hebben van de populariteit, maar van continuïteit. Dat is precies waar de kerk het ook van moet hebben. Het hoort niet bij het wezen van de kerk om mee te waaien met alle populaire winden.
Corrie van Duinen besluit: ‘Ik ga voor die continuïteit, dat vind ik spannend en leuk. En ik ga kijken hoe dat in mijn nieuwe gemeente in Noord-Holland, met andere mensen, weer vorm moet krijgen.’
Tekst en foto: Margot C. Berends
