Buiten het licht van de schijnwerpers groeit in Den Haag het christendom. Nieuwe Hagenaars uit Afrika en het Midden-Oosten kiezen voor ‘het pad van Jezus’. Ook moslims ontdekken de kerk.
In de Schilderswijk groeit de kerk. Dat is de overtuiging van Peter Strating, als predikant verbonden aan de Havenkerk (Om en Bij). Op buitenstaanders mag dat merkwaardig overkomen, maar het is zijn vaste overtuiging. ‘Er gaan hier nu méér mensen naar de kerk dan tien jaar geleden.’ Die groei is vooral toe te schrijven aan de migranten. Eritreeërs, Ghanezen, Soedanezen, Syriërs, Algerijnen – het zijn allemaal nieuwe Hagenaars die christen zijn.
De Havenkerk biedt op vrijdagavond ruimte aan een inmiddels echt Haagse kerk, die van Arabisch-talige christenen. Het is een groep van circa vijfendertig personen, gezinnen en vrijgezellen. Hun voorganger is Ayoub, een administratief medewerker die een bijbelstudie heeft gevolgd en ook in Afrika evangelist is geweest.
In Den Haag is hij de charismatische spil van zijn kerk. ‘Niet alleen kerkdiensten zijn belangrijk bij ons. Als voorganger ben je vierentwintig uur per dag bereikbaar. Als iemand naar het ziekenhuis gaat en geen hulp heeft, of naar de Vreemdelingendienst moet, ga ik mee. Als kerk ben je voor je leden een steunpilaar.’ Sinds hij ‘het pad van Jezus volgt’, zegt hij, heeft hij geleerd om te geven. Gelukkig staat hij er niet alleen voor. ‘We doen het met elkaar en met plezier.’
Zo gaat er veel tijd zitten in het begeleiden van mensen die moslim zijn geweest en bang zijn de overstap naar een christelijke kerk te zetten. ‘Laatst nog, een jongen uit Syrië. Peter heeft hem gedoopt.’
Ook op vrijdagavond is Ayoub volop in touw. Dat begint er al mee als hij in zijn auto de stad rond rijdt om gemeenteleden op te halen voor de dienst – en na afloop weer thuis brengt. ‘Onze mensen hebben weinig geld. Met de tram uit Loosduinen naar het centrum kost al drie euro. Dat hebben ze niet.’ Gelukkig is er nog een gemeentelid met een auto, en nog één – maar dat is een vrouw die in de zorg werkt en soms op vrijdag moet werken. Om iedereen in de kerk te krijgen is dus een heel gedoe.
Geldgebrek is ook de reden dat er in de kerkdiensten niet wordt gecollecteerd. ‘Onze mensen kunnen niets missen.’ Gelukkig zijn er in het netwerk van de Havenkerk altijd mensen die voor bijbels en ander gerei kunnen zorgen als daar behoefte aan is.
Vaste stek
Migrantenkerken zijn er in vele soorten. De Havenkerk is de vaste stek geworden voor mensen uit landen als Afghanistan en Iran. Een deel van hen bivakkeerde eerder in de ‘vluchtkerk’ aan de Sportlaan. Sommigen zijn weer uit Den Haag vertrokken; anderen zijn gebleven. Over deze groep zegt Strating: ‘Ze komen uit gebieden waar oorlog is. De moslimwereld heeft hen teleurgesteld. Daarom is het christelijk geloof belangrijk voor hen geworden. In de spanning van het leven hebben ze daaraan houvast. Dat ik christen geworden ben, zeggen ze, heeft me rust gegeven.’
De Havenkerk is een laagdrempelige kerk. Zo’n tachtig bezoekers, van allerlei slag en afkomst, komen er op zondagochtend bij elkaar. Strating: ‘De liederen en de teksten zijn eenvoudig. De meeste mensen hebben geen kerkelijke achtergrond. Ze moeten het wel kunnen snappen.’ En de migranten, mengen die zich met de andere Schilderswijkers? ‘Een beetje.’
Met nadruk zegt Strating dat de Havenkerk ook door de week haar steentje bijdraagt aan de opbouw van de buurt. Er worden wekelijks maaltijdbijeenkomsten gehouden. ‘En we organiseren sportactiviteiten. Nederlanders en Marokkanen voetballen samen.’
Veranderingen
Het is duidelijk dat de rol van ‘witte’ kerken, katholieke en protestantse, in de Schilderswijk gestaag afneemt. Strating, die al twintig jaar in de Schilderswijk werkt als – formeel gesproken – Nederlands gereformeerd predikant, heeft de verandering met eigen ogen zien voltrekken. ‘Toen ik hier kwam, hadden we een groep van vijftien pastores en kerkelijk werkers. Vooral de rooms-katholieke kerk was nog stevig aanwezig. Nu zijn er bij elkaar vier werkers.’ Hij haast zich erbij te zeggen dat deze traditionele kerken nog steeds van grote betekenis zijn. Naast de Havenkerk zijn dat de katholieke Marthakerk (Hoefkade) en het Multicultureel Ontmoetingscentrum (Teniersstraat), en de protestantse Lukaskerk (Om en Bij). ‘Het zijn levendige kerken.’
Tekst: Jan Goossensen
Op de foto: Peter Strating van de Havenkerk
Fotograaf: Matthijs Termeer
