Teksten uit joodse geschriften, de Bijbel en de Koran vormen samen één groot loflied op de verzoening – op muziek gezet door de componist Kris Oelbrandt. Oelbrandt is cisterciënzer monnik in België. In december klinkt het stuk aan het Haagse Spui.
Op 15 december klinkt in Den Haag het Loflied der Verzoening. Componist Kris Oelbrandt – cisterciënzer monnik in trappistenklooster Orval in België – bracht in dit muziekstuk teksten uit drie wereldgodsdiensten bij elkaar: de Lofzang van Hanna uit de joodse geschriften, de Lofzang van Maria uit de Bijbel en Soera 87 uit de Koran.
‘Het zijn alle drie stukken die spreken over lof, vreugde en levenskracht’, licht Oelbrandt toe. ‘Voor mij als componist zijn overeenkomsten tussen teksten altijd interessant: door ze te combineren en thematisch bij elkaar te zetten, ontstaat er interactie. Het concept heb ik aangeboden aan dirigent Marc Versteeg van Capella Brabant, die daar meteen de zin van inzag: het zou één groot loflied der verzoening kunnen worden.’
En verzoening is broodnodig, aldus Oelbrandt: ‘Veel breuklijnen van vandaag de dag gaan terug op religieuze gevoeligheden. Het Joods-Palestijnse vraagstuk, de conflicten in het Midden-Oosten, zelfs de Brexit-problemen die in wezen teruggaan op een conflict tussen katholieken en protestanten in Noord-Ierland: daaruit blijkt dat godsdiensten nog steeds op zeer gespannen voet met elkaar staan.’
Luisteren
Oelbrandt stond na zijn conservatoriumstudie aan het begin van een carrière als componist, maar zijn religieuze roeping bleek sterker. Sinds 2002 leeft hij in het klooster. ‘Mijn dag is een regelmatige afwisseling van werk en gebed’, vertelt hij. ‘Tussen de vijf gebedsdiensten door doen we monastiek, eenvoudig werk en voor mij zijn alle ochtenden gewijd aan het componeren. Monniken wekken de indruk dat ze zich terugtrekken in een hoekje van de kerk, zonder open te staan voor de wereld, maar niets is minder waar. Wanneer we bidden, openen we ons hart en luisteren we naar wat er in ons – en in elk mens op aarde – leeft: angst, verdriet, vreugde, hoop. Door aandachtig te luisteren naar dat door-God-gegeven-leven in ons, weten we ons verbonden met iedereen. Dat maakt dat je innerlijk groot wordt. Als monnik voel ik me geroepen om steeds terug te keren naar wat er in mijn hart leeft, namelijk het gesprek met God, het gebed. Ook mijn muziek beoordeel ik dus niet enkel rationeel, maar vooral vanuit mijn hart, in verbondenheid met God.’
Slotconcert
Oelbrandts Loflied der Verzoening wordt getypeerd als ‘een indrukwekkende totaalervaring’. Zelf zegt hij daarover: ‘De bezetting is behoorlijk uitgebreid, met een ensemble, drie solisten en een koor. Het stuk is negendelig, maar loopt in feite een uur lang aan één stuk door; er is de thematiek van de verzoening tussen godsdiensten én er is de thematiek van elk deel. Dit alles zorgt voor veel indrukken, zowel muzikale als extra-muzikale, die tijdens dat uur op de luisteraar af komen. Of de ervaring ook indrukwekkend is, is uiteraard aan de toehoorder.’
Het concert op 15 december is het laatste in een reeks van vier. Oelbrandt was aanwezig bij de première op 3 november en zal ook bij het slotconcert aanwezig zijn. Alle vier zou te veel worden: ‘Ik voel me thuis in de abdij en voel me ontheemd als ik daar uit stap. Ik weeg daarom samen met de abt zorgvuldig af wat goed en gezond is voor mij als monnik. Uiteraard voel ik me betrokken bij elk concert, of ik nu aanwezig ben of niet. In mijn gebed weet ik me ook verbonden met de muzikanten en de luisteraars.’
Tekst: Irna van der Wekke
Capella Brabant, het Dudok Quartet en diverse musici en solisten o.l.v. Marc Versteeg, Theater aan het Spui. Kaarten: klik hier.
