Buiten de kerk leeft vaak de gedachte dat er met gelovigen niet veel te lachen valt. Misschien wordt het tijd om de Paasmorgengrap nieuw leven in te bazen.
‘U mag nu lachen’, zei de predikant. Als prille kerkganger zat ik in de (volle!) Oude Kerk van Ermelo en het bleef stil. Het grapje in de preek bleek enig ongemak te geven. Helaas leeft buiten de kerk inderdaad de gedachte dat er met gelovigen niet veel te lachen valt.
Evangeliserende groepjes op straat zingen soms op vrolijke wijsjes, maar kijken er zo ernstig bij. Dat geldt trouwens ook voor veel koorzang in de kerk. Kijk naar ‘Songs of Praise’ en je ziet direct dat het niet in Nederland is opgenomen. Zowel binnen als buiten de kerk is het soms tobben met humor.
Vrolijke ontregeling
‘Waar word je vrolijk van?’ lijkt me een goede vraag. Vaak heeft dat er toch mee te maken dat we net even op het verkeerde been gezet worden. Dat ontlokt niet altijd een schaterlach, maar minstens een vrolijke ontregeling. De orthodoxe theoloog A.A. van Ruler (1908-1970) noemde het christelijk geloof ‘een binnenpretje’. En dát waar ‘orthodoxie’ voor velen staat voor ernst en dogmatisme. Maar zijn dagopeningen voor de AVRO (!) werden door velen, ook van buiten de kerk, gewaardeerd. Hij wist te verrassen en durfde zelfspot aan. Humorloos is de mens die altijd wat te verdedigen heeft.
Zo las ik dat de SGP in Flevoland het kunstwerk ‘De Tong van Lucifer’ godslasterlijk vindt. Het staat nu scheef op de Knardijk. ‘Niet repareren, maar ergens binnen zetten’, zeggen deze gelovigen. De foto deed mij trouwens niet allereerst aan een tong denken. Het object lijkt meer op de grafsteen die op Paasmorgen werd weggerold. Maar stel dat de SGP gelijk heeft en Rudi de Wint wilde een tong uitsteken tegen de hemel? Dan is dat wel lachten! Want het is zwaar beschadigd – en scheef gaan hangen, ‘door de harde wind van de afgelopen weken’, zo meldde een persbericht. Laat nu die ‘harde wind’ in de Schrift de wateren van de zee splijten, zodat Israël kan ontkomen. De engelen en de winden zijn dienaren van God, zegt de psalmist poëtisch. En dan blijkt de Tong van Rudi de Wint niet tegen de wind bestand te zijn! Kortom, de SGP in Flevoland laat zich zomaar een ‘godsbewijs’ door de vingers glippen.
Grap
Sinds de Middeleeuwen was het in katholieke kerken lang gangbaar om op Paasmorgen de dienst met een grap te beginnen, de ‘risus paschalis’. Men lachte de duivel uit die op Paasmorgen lelijk op zijn neus keek toen de steen was weggerold. Wat een vrolijke ruil! Wat het einde leek, werd een nieuw begin. ‘U mag nu lachen’, lijkt mij een mooie aansporing voor iedereen die meent het geloof te moeten redden. Rudi de Wint ruste in vrede en laat de Eeuwige maar waaien.
Tekst: Rob van Essen
