Ook sekswerkers zijn hard geraakt door de coronamaatregelen. Door de verplichte werkstop vielen opeens hun inkomsten weg en wie zonder vergunning werkte, heeft geen recht op compensatie. Organisaties als Shop en De Haven bieden hulp en ondersteuning.
Veel beroepsgroepen zijn geraakt door de maatregelen die genomen zijn om besmetting met het coronavirus te beperken. Zo ook de sekswerkers: de verplichte werkstop maakt hun kwetsbaarheid pijnlijk duidelijk. Van het ene op het andere moment vielen inkomens weg. Een aanzienlijk deel van de sekswerkers, vrouwen én mannen, werkt bovendien zonder vergunning, waardoor ze nu nergens recht op hebben. Daarbij komt dat er vaak een klein netwerk is om op terug te vallen. De familie weet niet altijd welk werk ze doen of woont in het buitenland, waar ze nu niet heen kunnen doordat de grenzen dicht zijn. Er zijn noodfondsen opgericht, voedselpakketten uitgedeeld en waar mogelijk uitkeringen geregeld. Daarnaast bieden medewerkers van organisaties zoals Shop en De Haven hulp aan werkers in de seksindustrie. Zij doen wat ze kunnen, maar toch weten ook zij niet te voorkomen dat sekswerk weer onzichtbaarder wordt doordat het de – vaak onveilige – illegaliteit induikt. Er zijn signalen dat er momenteel door de coronacrisis meer vrouwen uit het vak willen stappen.
Kwetsbaar
Marieke Dingemanse werkt al jaren als vrijwilliger bij Stichting De Haven, opgezet vanuit de evangelische Havenkerk. Ze ging voorheen wekelijks naar de Geleenstraat en de Doubletstraat, de straten van de raamprostitutie. ‘Ik hoor weleens: ach ze kiezen er toch zelf voor’, zegt Marieke, ‘maar elke vrouw heeft een verhaal, waar je naar moet luisteren voordat je oordeelt. Wij horen een ander geluid; dat ze gedwongen worden, of vanuit een ander land hiernaartoe zijn gekomen om geld te verdienen voor hun familie. Het is maar een klein percentage dat zegt het werk superleuk te vinden. Door deze crisis beseffen vrouwen meer hoe kwetsbaar ze zijn en hoe zwaar het werk eigenlijk is.’
Liberty
Nadat ze 32 jaar als sekswerker heeft gewerkt, is C.K. (haar volledige naam is bij de redactie bekend) momenteel verbonden aan Shop, als adviseur kennis en expertise. Ook is zij betrokken bij Liberty The Hague, een organisatie door en voor sekswerkers. Haar uitgangspunt is dat de prostitutie een beroep is als elk ander beroep. Zij zegt: ‘Wij willen het stigma tegengaan en de gevolgen daarvan. Zelfs al werk je “vergund” en betaal je gewoon belasting, dan nog kun je problemen krijgen met bijvoorbeeld het vinden van een huis, doordat huiseigenaren bang zijn dat je vanuit huis gaat werken. Ik snap best dat mensen een probleem met ons werk kunnen hebben, maar wij verkopen ons lichaam niet, we verhuren het. Liberty wil een stem zijn voor sekswerkers die zelf niet kunnen of willen praten. We hebben goed contact met de gemeente en met de politie, ze luisteren naar onze mening en ervaringen en we worden serieus genomen. Wij hebben een netwerk van leden en een groot deel van dat netwerk werkt “onvergund”. Dit zijn vaak mannen en “transen”, omdat voor hen te weinig werkplekken zijn. Door het werkverbod is er paniek ontstaan. Onze groep onvergunden wordt als een soort wegwerpzak neergezet. Ik heb mensen aan de telefoon gehad met schrijnende verhalen.’
Stichting Racham
Marieke Dingemanse heeft samen met haar man Stichting Racham in het leven geroepen. Het Hebreeuwse woord ‘racham’ staat voor barmhartigheid, compassie, nabijheid en ontferming. Het echtpaar wil met Racham een kleine woongemeenschap beginnen, met naast een woning voor hun gezin, ook een aantal studio’s als tijdelijke woon-leerplek voor vrouwen die uit de prostitutie zijn gestapt. Ze zijn momenteel intensief bezig met een pand dat hiervoor geschikt lijkt.
Marieke: ‘Als ik na mijn vrijwilligerswerk terugging naar mijn eigen veilige huis, besefte ik heel goed dat veel vrouwen zo’n plek niet hadden. Hans, mijn man, en ik hebben toen gedacht: wat kunnen we doen om dit wel te realiseren en na een periode van voorbereiden komt het nu steeds dichterbij dat we onze woongemeenschap kunnen openen. Als vrouwen ‘uitstappen’, krijgen ze moeilijk een huis, een baan of een uitkering. Hun netwerk is klein en het is moeilijk voor hen om op zichzelf te staan, waardoor ze soms toch weer terug de prostitutie ingaan. Met Racham willen we het gewone leven voor hen mogelijk maken en ons huis delen waarin Gods liefde zichtbaar is. We stellen de vrouwen de voorwaarden dat ze in begeleiding zijn bij De Haven of Shop én dat ze gestopt zijn met het werk. Daarnaast hebben ze een baan of een traject met een werkcoach. Wij willen ons huis, ons gezin delen met hen. Ze wonen in hun eigen studio, maar we ontmoeten elkaar aan de keukentafel. Daar komen de verhalen, de dromen, daar kun je jezelf zijn, dat is een veilige plek.’
Stigma
C.K. herkent niet dat er momenteel meer vrouwen overwegen om uit het vak te stappen, maar als vrouwen daar zelf voor kiezen, is ze blij met alle hulp die daarbij wordt geboden, dus ook met een initiatief als dat van Stichting Racham. ‘Doen, top!’ zegt ze, ‘maar niet gedwongen!’ Háár lijn van werken richt zich vooral op de beïnvloeding van de meningsvorming over het vak. Ze zegt: ‘Laten we met elkaar proberen niet te veroordelen en de mens gewoon de mens laten, in welk beroep die ook werkt. Het stigma zal wel nooit verdwijnen, maar laten we met andere ogen naar elkaar kijken.’
Tekst: Jolly van der Velden
Meer informatie: stichtingracham.nl en libertythehague.nl
