Ad van Nieuwpoort: ‘Theater en kerk hebben overeenkomsten’

0
858
Ad van Nieuwpoort. Fotograaf: Greet Kappers.

De Duinzichtkerk in Benoordenhout heeft sinds begin september een nieuwe predikant gevonden in de landelijk bekende ds. Ad van Nieuwpoort. Hij past goed in de plannen van de kerkenraad om van het kerkgebouw een plek van betekenis voor de buurt en de stad te maken. Verbouwingsplannen zijn in de maak en een horecavergunning is inmiddels verleend. Van Nieuwpoort: ‘We kunnen een frisse rol spelen in de samenleving, zonder belerend te zijn.’

Van Nieuwpoort heeft in zijn voorgaande gemeenten verschillende initiatieven ondernomen waar de Duinzichtkerk haar voordeel mee kan doen. Hij was in het zakelijk hart van Amsterdam een van de initiatiefnemers van Zingeving Zuidas, oprichter van het Thomastheater en in Bloemendaal zette hij een platform op waar hij maandelijks mensen ontmoette met wie hij sprak over hun drijfveren, passie en inspiratie.

Antidepressiva

Aansluitend bij de zoektocht waarmee de kerkenraad van de Duinzichtkerk al langere tijd bezig was, heeft Van Nieuwpoort plannen om van de Duinzichtkerk een huis van inspiratie en bezinning te maken: ‘De kerk kan een rol van betekenis spelen in de samenleving. In het gebouw, dat op zich al een atmosfeer van bezinning oproept, kunnen groepen mensen vanuit verschillende invalshoeken met elkaar nadenken over belangrijke maatschappelijke vraagstukken. Bijvoorbeeld over de vraag hoe het komt dat zoveel jonge mensen een burn-out krijgen of dat zoveel mensen antidepressiva gebruiken. Voor mij is de weg naar heling dat we worden wie we zijn: niet aangepast aan de normen die ons worden opgelegd, of met gedrag waarvan we denken dat anderen dat van ons verlangen. De vraag is: wie ben jij in de kern zelf, los van al die opgelegde verwachtingen? Dat vraagt oprechte aandacht.

Vanuit de rijke bijbelse verhalentraditie hebben wij een boodschap van bevrijding waarmee we elkaar verder kunnen helpen. Waar voeden mensen zich in geestelijk opzicht mee? Hier kan de kerk een frisse rol spelen zonder belerend te zijn. Door met elkaar die bijbelverhalen te lezen, komen wij ook onze eigen verhalen op het spoor en oefenen we ons in inlevingsvermogen.’

In dat opzicht heeft Van Nieuwpoort al naam gemaakt, want hij wordt regelmatig gevraagd om leidinggevenden uit het bedrijfsleven en de publieke sector te begeleiden. ‘Als ze mijn naam dan in het programma zien staan zijn ze aanvankelijk soms verbaasd – wat moeten we met een dominee? – maar gaandeweg ervaart men de waarde ervan.’

Dromerig

Van de vraag wie Ad van Nieuwpoort zelf is, valt hij even stil; hij lijkt er verlegen mee. Na enig nadenken vertelt hij: ‘Vroeger was ik een dromerig, zoekend jongetje. Mijn vader was predikant, ik groeide op met de Bijbel maar kon er eigenlijk niet veel mee. Ik deed auditie voor de toneelschool want ik vond het geweldig om van teksten iets levends te maken. Maar uiteindelijk koos ik toch voor de theologie, want de boeken van de theoloog Miskotte maakten mij nieuwsgierig.’ En dan lachend: ‘Er zijn overeenkomsten tussen het theater en de kerk.’

‘Tijdens mijn studie ben ik terechtgekomen bij de Amsterdamse theoloog Frans Breukelman. Als een ware rabbi leerde hij mij die verhalen uit de Bijbel te ontdekken als een soort schatgraver. Dan riep hij uit: “Kijk nou eens wat hier staat!” Zo raakte ik gefascineerd door de zeggingskracht van die verhalen. Vlak voor zijn overlijden vroeg Breukelman mij wat ik wilde met mijn toekomst. Toen ik iets mompelde over promoveren, zei hij: “Word jij nou eerst maar eens dominee.” En dat heb ik gedaan, om te beginnen in Amstelveen. Daar heb ik gezien en ervaren hoe bijbelverhalen hulp, troost en inspiratie bieden. Dat heeft me het vertrouwen gegeven om met die verhalen ook de samenleving in te gaan.’

Greet Kappers


Leven zonder oplossing

In juni 2020 verscheen van Ad van Nieuwpoort het boek Leven zonder oplossing, waarin hij de parabel van Job verbindt aan het menselijk lijden in de huidige tijd.

Als Job alles heeft verloren – bezit, gezondheid, kinderen – proberen zijn vrienden Jobs lijden te verklaren. Dat is heel herkenbaar. Ons – vaak onbewuste – verlangen om oorzaken te kunnen benoemen van ellende die ons en anderen overkomt mag dan menselijk zijn, al te vaak is het resultaat dat degene die lijdt wordt opgezadeld met schuld. Het bijzondere van Job is dat hij noch zichzelf noch God de schuld geeft. Integendeel: in zijn moeilijkste uren blijft hij zijn relatie met God bestendigen.

Deze boodschap wordt tegen het eind van het boek uitgebreid besproken. Daarmee word je als lezer echt ‘gepakt’. Het boek leest ‘als een trein’, is toegankelijk en doorspekt met voorbeelden uit de pastorale praktijk. Een aanrader voor mensen die worstelen met de vraag naar het waarom van het lijden.

Leven zonder oplossing: De parabel van Job als levensles. Amsterdam: Prometheus (2020). ISBN 9789044639100; 112 pagina’s; € 19,99.