
Na veertien jaar eerst in de Jacobuskerk in de Parkstraat en later in de parochie Maria Sterre der Zee te hebben gewerkt, vertrekt priester Ad van der Helm in september naar de Nicolaasparochie in Zoetermeer. Hij is door de bisschop gevraagd daar als pastoor leiding te geven aan het pastoraal team. Wel blijft hij in Den Haag wonen en zet hij zijn activiteiten in de diverse Haagse platforms voort.
Ad van der Helm, volgens eigen zeggen vroeger een verlegen jongen, is al jaren een actief aanwezige priester in het Haagse. Voorzitter van de Haagse Gemeenschap van Kerken, van het platform Zorgzaam uit overtuiging (overlegorgaan tussen levensbeschouwelijke groepen en de gemeente over de uitvoering van de Wet maatschappelijke ondersteuning) en van de Prinsjesdagviering: voor Van der Helm staan de kerkdeuren wijd open naar de samenleving. We zitten op een bankje in de zon bij het Vredespaleis. De plek is niet toevallig: voor Van der Helm heeft deze markante Haagse plek grote betekenis.
Waar kijk je met een goed gevoel op terug?
‘In de veertien jaar dat ik hier priester ben, heb ik veel kunnen opbouwen. In de Haagse samenleving zijn de kerken op de kaart gezet en worden religieuze instellingen door de gemeente veel meer als gesprekspartner gezien. Ik ben verknocht aan de oecumene en de interreligieuze dialoog en daar kan ik gelukkig mee bezig blijven. De samenvoeging in 2015 van de katholieke kerken in Den Haag-Noord tot één parochie was gecompliceerd, maar ik ben er trots op hoe we dat gedaan hebben.’
Welke hoogtepunten heb je die afgelopen 14 jaar beleefd?
‘Ik ben met hart en ziel priester en een wezenlijk onderdeel daarvan is het pastoraat. Kinderen van een vrouw met dementie vroegen mij ooit wat nog de zin van het bestaan is als iemand, zoals hun moeder, een ander niet meer herkent. Mijn antwoord was toen: “De zin bestaat hierin dat jullie haar met liefde omringen, ook al krijg je daar niets voor terug. De liefde is niet groter als deze beloond wordt, integendeel.”
Ik kijk ook met plezier terug op een groepsbedevaart die we vanuit de Jacobuskerk naar Israël hebben gemaakt. Deze bedevaart werd een inspirerende herlezing van het evangelie en een prachtig besef dat het leven van een christen in de kern een pelgrimage is. De wake voor Jemen van twee jaar geleden, hier in het Vredespaleis, staat me ook nog helder voor de geest. Met al die verschillende religies en levensbeschouwingen hebben we samen gebeden voor vrede in Jemen. Ondanks de verschillen die er tussen ons zijn, dragen we dezelfde krachtige boodschap uit en dat is een oproep tot liefde en vrede.’
Wat zul je missen als kiespijn?
‘Het gemopper op elkaar. Mensen die de negatieve kant van veranderingen zien, die vastzitten in oude patronen en verworvenheden. Ik begrijp wel dat er veel verdriet is om wat we als kerk moeten loslaten. Tegelijkertijd denk ik dat we bemoediging uit het evangelie moeten kunnen halen. Het instituut kerk stort in, maar het gebod van de liefde inspireert nog steeds heel veel mensen. Er wordt veel gepraat over de dingen die niet goed zijn, zoals het gebrek aan priesters, en de vastgeroeste structuren. Maar zie je ook de mooie dingen, zoals de schoonheid van de natuur? Kijk hoe groen en kleurrijk alles nu weer is. Je kunt je laten ontroeren door die werkelijkheid, maar die moet je ook willen zien.’
Wat zou je aan de Haagse kerken willen nalaten?
‘Mijn favoriete Bijbelverhaal is het verhaal over de Samaritaanse vrouw uit Johannes 4. Jezus zegt tegen haar: “Als je het water drinkt dat ik je geef, zullen bronnen van levend water in jou opwellen.”
Ik was eens bij iemand op bezoek die botkanker had. Hij had bij zijn toetreding tot zijn gemeente Psalm 139 meegekregen. In die psalm staat de zin: “Het geheim is in mijn gebeente verscholen.” De zieke putte troost uit de wonderlijke overeenkomst tussen die woorden en zijn ziekte. Geloven gaat niet over antwoorden op vragen, maar over de juiste vragen stellen: wat verlang je? Wat zoek je? Ik wil het besef nalaten hoe dichtbij God is. Van “verscholen in mijn gebeente” tot die bron van levend water in ons. Hij kent je beter dan dat jij jezelf kent. De verhalen uit de Bijbel gaan over mij, over jou, over ons. Dat besef markeerde ooit het begin van mijn roeping.’
Van der Helm kijkt met een goed gevoel terug, maar ook vooruit: ‘Mensen zijn overal boeiend. Ik merk in mijn vriendenkring dat ook iemand die niets met de kerk heeft, geïnteresseerd kan zijn in wat we als kerken, als christenen, doen. Die interesse zie je ook bij minister-president Rutte, die ook opener is geworden over zijn verbinding met het christendom. Toen hij vorig jaar, vanwege corona, met de Haagse kerken in gesprek ging – ook een hoogtepunt – bleek hij geraakt door dat gesprek. Religieuze en politieke leiders mogen wel meer met elkaar in gesprek gaan, met respect voor de eigen kleur van ieder mens.’
Auteur: Greet Kappers
Info: advanderhelm.nl