Hans heeft na jaren op straat een eigen huis
De Verenigde Naties hebben huisvesting bestempeld als een mensenrecht. In Den Haag komt het project Housing First van het Leger des Heils hieraan tegemoet door dakloze mensen woonruimte te bieden. 80 procent van de deelnemers begint zo een nieuw leven.
Housing First werkt anders dan traditionele manieren van hulpverlening: wie dakloos is hoeft niet eerst te ‘verdienen’ of te bewijzen klaar te zijn voor een zelfstandige woning. Housing First gelooft in de kracht van vertrouwen. Er worden drie eisen gesteld: elke week een begeleider binnenlaten, trouw de huur betalen en geen overlast veroorzaken.
Egbert Jan Stavast is sinds 2008 begeleider bij het Leger des Heils. Hij bezoekt deze middag Hans (61) in Mariahoeve. ‘Een fijne man. Het is leuk om hier te komen, hij is gastvrij’, vertelt Stavast. Hans zegt daarop dat hij wil proberen het goed te doen. Hij komt tot rust in zijn flat na jaren van zwerven op straat. ‘Dakloos-zijn is een bikkelharde slijtageslag’, stelt hij. Hans hoorde in de huiskamer van het Leger des Heils aan de Wagenstraat dat hij in aanmerking kwam voor de woning. ‘Ik was overdonderd, in het begin geloofde ik het niet.’ Helaas was de blijdschap van korte duur: vanaf de eerste dag was er een conflict met de buurvrouw. ‘Het was haat op het eerste gezicht. Net als bij Poetin.’ Zij bleef klagen bij de woningbouwvereniging en probeerde andere bewoners tegen Hans op te hitsen. ‘Ik zou roken in het portiek en met de deuren slaan.’ Het werd een erg nare affaire. Namens Housing First ging Egbert Jan Stavast de bemiddeling aan. ‘Want de klachten waren onterecht. Het lag niet aan Hans.’
Blowen
De boze buurvrouw is inmiddels verhuisd. Van de nieuwe buren heeft Hans geen last en zij niet van hem. Dat is ook een van de principes van dit project: de deelnemers worden geaccepteerd zoals ze zijn. Hans mag dus best blowen, als hij dat maar in zijn eigen flat doet. Begeleiders van Housing First leren om te gaan met soms complexe situaties. Volgens een handleiding moeten ze zich nieuwsgierig opstellen. ‘Je kijkt, luistert en verwondert je.’ Egbert Jan Stavast heeft daar een mooi voorbeeld van. ‘Een man die lang op een karton lag voor het stadhuis heeft nu een eigen woning. Maar hij slaapt nog steeds op de vloer in de badkamer.’ Iets waaraan hijzelf niet zou moeten denken. ‘Dan kun je wel zeggen: je mag in een bed slapen. Maar het gaat om het zoeken van balans: hoe respecteer je keuzes die gemaakt zijn?’ Voor sommigen mensen die jaren dakloos waren, kan wonen in een huis benauwend zijn. Soms wennen ze snel. ‘Ik ken een man die altijd onder de brug sliep. Toen hij eenmaal in een woning zat, stond al na drie weken bij een bezoek aan hem de koffie klaar.’ Hans vindt dat hij is verwilderd door het leven op straat. ‘Je let constant op politie, op mensen om je heen.’ De eerste tijd ging hij in zijn woning soms om twaalf uur ’s nachts nog eten koken. ‘Ik moest leren wonen, door schade en schande.’ Maar nu wil hij hier oud worden.
Hans Hemmes
Vanwege het succes van Housing First voor volwassenen is het Leger des Heils ook gestart met Housing First voor jongeren van 16 t/m 23 jaar die (dreigend) dak- of thuisloos zijn en intensieve begeleiding nodig hebben. Het doel is dat zij een succesvolle overgang naar de volwassenheid maken. Jongeren verschillen van volwassenen in ontwikkelingsfase en hebben andere ervaringen rond dakloosheid. Ook is er sprake van een andere afhankelijkheid en behoefte aan steun.
Bij de foto: Hans (l) met Egbert Jan: ‘Ik moest leren wonen, door schade en schande. Maar nu wil ik hier oud worden.’ Foto: Hans Hemmes
