Drie voor de prijs van drie
Redactielid Henk Baars doet verslag van een wel heel bijzonder kinderfeest, waarin drie tradities bij elkaar komen. Over de oorlog geen woord.
Ze halen me op met de vrachtwagen van het Vadercentrum en de Weggeefwinkel want de staf van Sinterklaas meenemen in de tram is wat lastig. De keren dat ik dat wel deed zagen mensen hem soms aan als een stang om je aan vast te houden, wat zorgde voor hilariteit. We arriveren en laden de verkleedkleren zorgvuldig uit.
Het is 19 december en volgens de Juliaanse kalender die ze in Oekraïne hanteren viert men dan het feest van Sinterklaas oftewel Mikolai. Voor Anna, de coördinator van veel hulpverlening aan Oekraïners in Den Haag, en Bilal, de coördinator van het Vadercentrum aan het Jonckbloetplein, is dit een uitgelezen kans voor een integratie-experiment. Mikolai en ik verkleden ons in een van de kamertjes en horen het luide Oekraïens van de vele kinderen en ouders die zijn gekomen. Mikolai, die in het dagelijks leven Andryi heet, hult zich in een door zijn vrouw gemaakt priestergewaad. Maar niet dat van zomaar een pope, maar met een heuse tiara en een staf die totaal niet lijkt op de staf van Sinterklaas. Mikolai woont in de hemel op een wolk en engeltjes helpen hem om cadeautjes uit te delen. Die traditie met een sterker accent op het religieuze aspect dan bij ons is vooral in het westen van Oekraïne bekend, maar in het oosten eigenlijk niet meer sinds de Sovjets alle religie hebben geprobeerd uit te bannen. Daar is een alternatief gevonden in een soort koudevorst die de macht heeft om dingen te laten bevriezen.
We improviseren er op los
Als ik binnenkom in mijn Sinterklaaskledij roept een jongetje iets in het Oekraïens, dat in vertaling betekent: ‘Ik voel het kouder worden.’ Daar begreep ik op dat moment niets van, maar zijn associatie gaat terug op die Sovjettraditie, want zij kennen Mikolai ook niet. De kinderen reageren met een stroom van vragen. Zo nu en dan pik ik uit de vertaling wel op waar het over gaat. Dan moet ik weer Engels praten met Mikolai om te begrijpen hoe het nu verder moet. Maar we improviseren er op los, want deze oecumene is nog nooit vertoond. Ik hoor Sinterklaasliedjes in het Oekraïens, maar ook Sinterklaas Kapoentje in zuiver Nederlands. Wat leren ze toch snel! Ik word vergezeld door Pieten, maar er mag niet gestrooid worden. Dat is niet de traditie. Dan hebben we pauze, en als ‘klazen’ gaan we beiden in vol ornaat eten. De kinderen krijgen ook een maaltijd. Het is prachtig verzorgd. Dan is het tijd voor cadeautjes en foto’s, want bijzonder is het. Ik mag het allemaal samen met Mikolai uitdelen: onder andere een prachtig verzamelboek in het Nederlands van de sprookjes van Hans Andersen. Dan is Anna blij dat het erop zit. Dit heeft ze nog nooit gedaan en voor Andryi was het ook zijn eerste keer als Mikolai. Voor de kinderen komen drie tradities bij elkaar, maar zoals kinderen zijn, accepteren ze de dingen gewoon zoals ze gaan. Over de oorlog geen woord. Even een oase in de tijd.
Henk Baars
