Bovenstaande is een uitspraak van Commissaris van de Koning Jaap Smit
Op 15 maart zijn er verkiezingen voor de Provinciale Staten en daarmee indirect voor de Eerste Kamer. In Den Haag is de opkomst doorgaans niet hoog: de helft van de kiezers blijft thuis. Maar waarover gaat het eigenlijk in het parlement van Zuid-Holland? Een gesprek met commissaris van de Koning Jaap Smit.
Vanuit zijn werkkamer heeft Smit een prachtig uitzicht op het panorama van de regeringsstad met de nieuwe Tweede Kamer. Zijn kerstkaart was een foto daarvan met een boodschap. ‘Ik zie een wereld vol onrust en verstoorde en verharde verhoudingen tussen mensen, groepen en landen. Dat vraagt juist nu om geloof in de toekomst.’ Voor Smit is het motto voor dit jaar: ‘het komt niet goed, maar we kunnen het goed maken’, zoals Claudia de Breij in haar oudjaarsconference betoogde. Dit motto zal ook terugkomen in Smits nieuwjaarstoespraak: ‘We staan voor enorme opgaven in de kern van het provinciaal beleid. Stikstof, klimaat, energie, huizenbouw, de opvang van asielzoekers. Het wordt aanpakken de komende jaren.’
Toch zeggen veel Hagenaars: ‘Die provincie heeft niets met mij te maken.’ ‘Er valt wat te kiezen. Het gaat om de inrichting van je eigen leefomgeving. Er zijn verschillen tussen partijen over meer woningen of het behoud van groen, over meer wegen of openbaar vervoer. Het debat over windenergie is in de Provinciale Staten gevoerd. Denk ook aan de plannen voor de Binckhorst, bedrijventerreinen en de infrastructuur in Den Haag.’ Toch zullen veel mensen weer niet stemmen. Wat zegt u tegen hen? ‘Je doet jezelf tekort. Ik zou me maar verdiepen in de standpunten. Het is wel erg makkelijk om niet te stemmen. Mensen hebben vaak de mond vol van: ze moeten het anders doen. Maar je bent geen klant, maar mede-eigenaar van de overheid. Die is van ons allemaal. Breng dan ook je stem uit!’
‘Zijn we in staat om naar elkaar te luisteren?’
Zijn de mensen die thuisblijven op 15 maart dan profiteurs, klaplopers? ‘Nee, zo is het niet. Maar de macht is aan het volk. Je geeft je stem aan iemand die voor jou moeilijke dingen regelt. We zijn medeverantwoordelijk, als aandeelhouder van de overheid. Als democratie eindigt in onverschilligheid, is dat de dood in de pot.’ De vorige keer was Forum voor Democratie winnaar, nu doet de BoerBurgerBeweging voor het eerst mee. Verwacht u weer een politieke aardverschuiving? ‘Ik ben heel benieuwd naar de uitslag. De laatste tien jaar ontstaan steeds weer nieuwe partijen, maar daardoor is er geen groter vertrouwen in de politiek zelf. Zijn we in staat om te luisteren naar elkaar of luisteren we in toenemende mate naar het eigen gelijk?’ U bent van huis uit theoloog. Preekt u nog? ‘Ik ben sinds 1997 met emeritaat, maar blijf theoloog. Ik ga nog zo’n zeven keer per jaar voor. Onder andere in Heemstede, in de Hooglandse Kerk in Leiden en op 1 oktober sta ik in de Duinzichtkerk. Dat houdt mij bij de les.’
Hans Hemmes
