Haagse asielzoekers luiden de noodklok
Half januari richtten driehonderdvijftig asielzoekers uit Den Haag een noodoproep tot de Immigratie- en Naturalisatiedienst. Ze willen een bijdrage leveren aan de Nederlandse samenleving, maar zijn nog niet erkend als vluchteling en dus mogen ze niet werken of studeren.
Basam Sino (47), kleermaker uit Aleppo. Bilal Shakar (39), Jemenitisch chauffeur. Samer Al-Khazar Al-Mohammad (24), monteur uit de Syrische stad Raqqa. Bashar Khadour (33), advocaat uit Aleppo. Ze houden borden omhoog, die fel oplichten in het schemerdonker van de Turfmarkt. In keurige lettertypen zijn hun beroepen erop geschreven, naast teksten als: ‘We willen teruggeven aan de samenleving, niet alleen nemen’, ‘Zeven maanden in het ongewisse, ons leven on hold’. En: ‘Wij zijn mensen.’
Ruim twee dozijn Syrische, Turkse en Jemenitische mannen staan een eindweegs van het kantoor van de Immigratie- en Naturalisatiedienst (IND). Doel: het aanbieden van een petitie, met het verzoek tot het sneller behandelen van hun asielaanvragen. Allemaal zijn deze asielzoekers vanaf eind juli vorig jaar aangekomen in de noodopvang in de Binckhorst. Allemaal zijn ze gevlucht uit landen die te boek staan als onveilig, een feit dat hun asielaanvraag tot een hamerstuk zou moeten maken. En allemaal wachten ze inmiddels meer dan een half jaar op het toekennen van de status van vluchteling. Gedurende de tijd dat hun aanvraag loopt, mogen ze niet werken of studeren en slijten ze hun dagen in ledigheid in het asielzoekerscentrum aan de Regulusweg. ‘We doen niets’, roept kleermaker Sino in wanhoop uit. ‘Eten, drinken, slapen. Dat is het.’
Lui en verdrietig
‘We moeten lang wachten’, zegt Hasan Altrad (32), een advocaat uit Raqqa. ‘Er is niets duidelijk. We hebben geen zin meer, we zijn lui en verdrietig. Er is niets te doen. Het is moeilijk om positief te blijven.’ Zijn broer Naser (27), ontwerper van keukens: ‘We willen positief deelnemen aan het leven hier en niet te lang wachten.’ De petitie, namens driehonderdvijftig van de vierhonderd bewoners van het asielzoekerscentrum, liegt er niet om. Naast een dringend verzoek tot bespoediging van hun procedures, stellen de bewoners dat de omstandigheden in de noodopvang nadelig zijn voor hun welzijn. Het document meldt dat de sanitaire voorzieningen te wensen over laten. Vierhonderd mensen maken gebruik van twaalf toiletten, volgens de opstellers een punt van zorg. Er is geen gelegenheid tot koken, op door de bewoners zelf aan te schaffen snelkookpannen na. Ze moeten de verstrekte diepvriesmaaltijden opwarmen in een volgens hen te klein aantal magnetrons. Volgens de petitie heeft de GezondheidsZorg Asielzoekers (GZA) aan het COA laten weten dat er problemen zijn met de spijsvertering van de bewoners, veroorzaakt door de combinatie van diepvriesmaaltijden en de afwezigheid van kookfaciliteiten. In de petitie staat ook dat de beveiliging van het pand zich schuldig maakt aan ‘een vorm van collectieve straf en psychologische marteling. Wanneer een onverantwoordelijk persoon het brandalarm laat in de nacht laat afgaan, wordt het alarm voor langere tijd niet afgezet, met als gevolg spanningen en ontregeling in het hele kamp.’
Mentale aandoeningen
‘Het zelfbeeld van velen hier is verslechterd’, zegt Abdullah Najdat (26) uit Syrië, een van de initiatiefnemers van de petitie. ‘Hoe langer ze moeten wachten, des te meer kans er is op mentale aandoeningen.’ Najdat suggereert dat de IND de bewoners van de Regulusweg ‘vergeten’ is, net zoals volgens hem is gebeurd met bewoners van asielzoekerscentra in Balk en Oostrum. Een paar weken later meldt Najdat dat de IND met circa 175 bewoners van het asielzoekerscentrum een afspraak voor een afrondend gesprek heeft gemaakt, waarna de beslissing over een verblijfsvergunning binnen vijftig dagen moet volgen. Abdullah Najdat is een van hen. Volgens hem zijn drie bewoners die het brandalarm lieten afgaan, inmiddels overgeplaatst naar een andere locatie. De IND laat in een reactie weten in gesprek te zijn gegaan met de bewoners om voorlichting te geven over de asielprocedure. Volgens de organisatie is de planning van asielgehoren ‘een ingewikkelde logistieke puzzel’. Het aantal van 48.000 asielaanvragen vorig jaar was veel meer dan verwacht door de IND, die zegt capaciteit te hebben om jaarlijks 22.000 aanvragen af te handelen. ‘Op dit moment duurt de asielprocedure gemiddeld negen maanden. De wettelijke termijn waarbinnen de IND moet beslissen is vijftien maanden. De huidige opvangcrisis en het gebruik van noodopvanglocaties die soms maar voor korte duur beschikbaar zijn, maakt de logistiek voor alle organisaties in de keten bijzonder uitdagend en levert voor de uitvoerende organisaties een hoge mate van inefficiëntie op.’
Matthijs Termeer
Fotobijschrift: Enkele van de demonstrerende asielzoekers op de Turfmarkt. Foto Matthijs Termeer
